İşbu makalemizin konusunu “adli kontrol ve yurtdışına çıkış yasağı” oluşturmaktadır.
A-) GENEL OLARAK ADLİ KONTROL
1-) ADLİ KONTROLÜN TANIMI
Adli kontrol tedbiri 5271 sayılı CMK’ nın 109 ve 115. maddeleri arasında düzenlenmiş bir koruma tedbiridir. Bu hükümler arasında bir tanıma yer verilmemiş olsa da bu tedbiri ilgili madde hükümlerine göre şu şekilde tanımlamak mümkündür:
Adli kontrol, kuvvetli suç şüphesinin varlığını gösteren somut delillerin bulunması ve şüpheli/sanığın kaçması, saklanması veya kaçacağı şüphesini uyandıran somut olguların varlığı halinde veya şüpheli/sanığın davranışları delilleri yok etme, gizleme veya değiştirme şüphesinin bulunması veya tanık, mağdur veya başkaları üzerinde baskı yapılması girişiminde bulunması ihtimalinin mevcut olduğu durumlarda yetkili mercilerin alacağı bir kararla, şüpheli/sanığın kanunda öngörülen bir veya birden fazla yükümlülüğe tabi tutulmasını içeren tedbirlerdir. (Bu şartlar aynı zamanda CMK’nın 100. maddesine göre tutuklamanın da şartlarıdır.)
CMK’ nın 109. maddesinde de belirtildiği üzere, adli kontrol tedbirleri tutuklamaya alternatif tedbirler olarak düzenlenmiştir. Zira, kişi hak ve hürriyetini ve güvenlik hakkını kısıtlayan tutuklama en istisnai ve en ağır ceza yargılaması tedbiridir. Aslolan şüpheli ve sanığın mümkün olduğunca tutuksuz yargılanmasıdır.
2-) ADLİ KONTROLÜN AMAÇ VE FAYDALARI
CMK’nın 109. maddesinden anlaşıldığı üzere; adli kontrolün amacı tutuklamanın amacıyla aynı olup, kaçma veya delilleri yok etme gibi sebeplerin varlığının olması halinde yargılamanın sıhhatli bir şekilde yürütülmesi ve sonlandırılması için tutuklama tedbirine alternatif olarak getirilmiş bir koruma tedbiridir.
Tutuklama tedbiri yerine adli kontrol yükümlülüklerinin uygulanması en başta şüpheli/sanık olmak üzere toplum ve hukuk sistemimize birçok fayda sağlamaktadır. Öncelikle hak ve hürriyetlerin sınırlandırılmasında geçerli olan ölçülülük ilkesi gereği durum ve şartların elvermesi halinde tutuklama yerine adli kontrol uygulanacak ve bu da ilgili kişinin, hürriyetinden tamamen yoksun bırakılmasını engelleyecektir. Tutukluluk halinde kişinin okul, iş, aile ve sosyal hayatı sekteye uğrayacak ve masum olduğunun anlaşılması halinde ise telafisi güç zararlar doğuracaktır. Uygulamada sıkça görüldüğü üzere, adli kontrol yerine tutuklamaya karar verildiği hallerde, şüphelinin/sanığın işine, okuluna devam edememesi sebebiyle, hayatı geri dönüşü olmayabilecek bir biçimde sekteye uğramaktadır. Adli kontrol uygulamalarına gidilmesi ile tutuklamanın kişiler üzerinde meydana getirebileceği bu neviden ağır sonuçların ortadan kaldırılmasına hizmet edilecektir.
B-) YURTDIŞINA ÇIKIŞ YASAĞI
Yurtdışına çıkış yasağı, kanunda suç işlemesi şüphesi bulunanlara ve suç işleyenlere karşı ceza kanunlarının uygulanmasını sağlamak amacıyla gecikmesinde sakınca bulunan hallerde geçici olarak başvurulan ve ilgili ceza davasının kararı verilmeden önce uygulanan bir adli kontrol tedbiridir. Yani suç işlemesi şüphesi bulunanlar ve suç işleyenler hakkında tutuklama sebepleri olmasına rağmen tutuklama kararı yerine verilen bir kanuni ihtiyati tedbirdir. Yurt dışına çıkma yasağı tutuklama kararı yerine verilen bir uygulama olduğundan bu kararın verilebilmesi için, ilgili olayla ilgili söz konusu kişinin işleyebileceği ile ilgili kuvvetli şüphe, kaçma durumu, delil karartma şüphesi gibi durumların hâsıl olması gerekmektedir. Ancak elbette, kanunlarımızda da verilen yurt dışına çıkış yasağına itiraz belirli şartlar ve süreler dâhilinde mümkün olmaktadır.
1-) AMACI
Bu tedbir ile ulaşılmak istenen amaç, şüpheli veya sanığın yurtdışına kaçmasının engellenmesidir. Bir suçun şüpheli veya sanığının, ülke içinde olması halinde yakalanabilmesi olasıdır. Ancak şahsın yurtdışında olması halinde kamu otoritelerinin, egemenlik haklarını kullanamayacağından dolayı kaçan kişiyi yakalaması veya tutuklaması mümkün olmayacaktır.
2-) ŞARTLARI
Yurtdışına çıkış yasağı adli kontrol tedbirlerinden biri olduğu için adli kontrol tedbirlerinin uygulanabilmesi için aranan ve yukarıda anlatılan şartların hepsi yurtdışına çıkış yasağı tedbiri için de aranmaktadır. Vatandaşların yurtdışına çıkma hürriyetlerinin kısıtlanabilmesi ancak ve ancak suç soruşturması veya suç kovuşturması nedeniyle mümkündür. Bunların dışında göz önüne alınan herhangi bir sebep hukuka aykırılık durumunu ortaya çıkaracaktır.
3-) YASAĞI KİMLER KOYABİLİR?
CMK m.110’a göre; yurtdışına çıkış yasağı, isnad edilen suçla ilgili dava açılmadan önce soruşturma aşamasında Cumhuriyet Savcısının talebi üzerine Sulh Ceza Hâkiminin verdiği kararla veya dava açıldıktan sonra kovuşturma aşamasında ilgili mahkemenin hakimi tarafından verilen kararla koyulabilir.
4-) YASAĞA İTİRAZ VE SONUÇ
CMK’nın 111. maddesine göre soruşturma veya kovuşturma evresinde verilecek olan adli kontrol kararlarına, bu kararlarda yapılan değişikliklere ve bu tedbirin kaldırılmasına itiraz etmek mümkündür. Adli kontrol kararına ilişkin olarak sulh ceza hâkimliklerinin veya mahkemelerin vermiş oldukları karara, Cumhuriyet savcısı, şüpheli, sanık, şüpheli/sanığın yasal temsilcisi, eş ve katılan itiraz edebilmektedir. Aynı zamanda Cumhuriyet savcısı, kovuşturma evresinde sanık lehine olarak itiraz edebilmektedir. Sulh ceza hâkimliği veya mahkeme tarafından adli kontrole ilişkin olarak verilmiş kararlara, kararın öğrenildiği tarihten itibaren 7 gün içinde kararı veren mercie verilecek bir dilekçeyle veya tutanağa geçirilmek koşulu ile zabıt kâtibine beyanda bulunmak suretiyle itiraz edilebilir. Kararına itiraz edilen hâkim veya mahkeme, itirazı yerinde görürse düzeltir, yerinde görmezse en geç 3 gün içinde itirazı incelemeye yetkili olan mercie gönderir.
Yurtdışına çıkma yasağına itiraz ile ilgili başvuru, Cumhuriyet savcısının görüşü alındıktan sonra ilgili hâkim ya da mahkeme tarafından beş gün içerisinde sonuçlandırılmaktadır.
5-) YURTDIŞI YASAĞININ SONA ERMESİ
Yurtdışı çıkış yasağı, soruşturma evresinde Cumhuriyet savcısı tarafından kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmesi halinde kendiliğinden hükümsüz olur ve ortadan kalkar. Yine soruşturma evresinde, Cumhuriyet savcısı tarafından bu tür kontrol tedbirlerinin uygulanmasının gereksiz olduğunun anlaşılması üzerine, savcının kararı ile yasak kaldırılır. Kovuşturma evresinde ise, sanığın talebi üzerine Cumhuriyet savcısının görüşü alındıktan sonra, sulh ceza hâkimi veya mahkeme tarafından, 5 gün içinde karar verilecek şekilde, bu tedbirler kaldırılabilir. Aynı şekilde yukarıda da bahsedildiği gibi yasağa uymama halinde, şüpheli/sanık hakkında tutuklama kararı verilerek bu tedbirler sona erecektir.
C-) SONUÇ
Yurtdışına çıkış yasağı ve diğer adli kontrol tedbirleri konulurken karar vermeye yetkili merciler tarafından CMK’nın yukarıda belirtilen maddelerdeki ilgili şartların tam olarak sağlandığının teyit edilmesi gerekmektedir. Aksi halde telafisi olmayacak şekilde hukuka ayrılık durumları söz konusu olacaktır. Her ne kadar sık görmesek de on iki yaşını doldurmamış ve cezai sorumluluğu olmayan çocuklara adli kontrol tedbirleri için aranan şartların oluşmamasına rağmen bu tedbirlerin konulduğunu görmekteyiz. Ayrıca ölçülülük ilkesine aykırılık oluşabilecek bir şekilde verilen adli kontrol tedbir kararları da hak ihlallerini ortaya çıkarmaktadır.
Bu hak ihlallerinin ortaya çıkmasını engelleyebilmek için yapılması gereken insan hakları kuramını iyi kavramak, bu kurama uygun olacak şekilde kanunlar çıkarmak ve bu kanunları uygulayacak bireyleri iyi yetiştirmektir.
Av. Begüm GÜREL (L.L.M)
49 Yorum. Yeni Yorum
Mrb 2012 tarihinde yurışı yasa aldım 2015 yılında yargıtay cezamı tekrar bozdu 2022 bu zamana kadar kara vermedi 8 senedir aynı firmada çalışıyorum yurt dışına işlerimiz oluyor yasam kalkmışmıdır heran gibi bilgide alamıyorum dosyam yargıtay 1 inci dagrede pasaport başvurusu yapmayada korkuyorum kaçma süpesi sanılacak diye ceza alırım diye bana bilgi vermeniz mümkünmü
kolay gelsin yalovada bekçi çevirmesinde alkollü olduğum için sert yaptılar tartışma çıktı vurdum bir kaçtane darp raporu almışlar savcı karşısına çıktığımda savcı adli konrolle serbest bırakıyorum dedi 1yıl yurtdışı yasağı veriyorum dedi nerden bakabilirm 2 dosyada aranamam çıktı yardımcı olursanız sevinirim kolay gelsin
Merhaba çok iyi ve açıklayıcı olmuş bunun için size teşekkür ediyorum iki sorum olacak birincisi
Ben adlı kontrol şartıyla serbest bırakıldım acaba yurt dışı yasağımda varmıdır ve süresi ne kadardır veya bunu nereden öğrenebilirim
Mrb benim Yargıtay’da bir davam var . Bundan dolayı yurt dışı çıkış uasagım bulunuyor . Ama ben denizciyim ve denizcilikle ilgili herhangi bir evragımı yurt dışı çıkış yasağından dolayı çıkartamıyorum ve kendi mesegimle ilgili herhangi bir branşta resmi olarak çalışamıyorum. Bu durumda yurtdışı yasağını kaldırabilirmiyim
2018 yılında Adana 6ağır mahkemesinden dışardan ceza aldım bununla birlikte yurtdığı yasağı vermiş bilgim yoktu taki pasapor işlemi yapana kadar nasıl yardımcı olursunuz yada nasıl kadırabilirim yünlendirirseniz memnun olurum
Yurt dışı yasağım var adli kontrol den dolayı hiç mahkemeye çıkmadım 18 ay dolunca çıkmış olacağım mahkemeye yurt dışı yasağım mahkeme olunca kalkar mı ve ya nasıl kalkar
Sgk borcu olup icra olanlar yurt dışına izin verilirmi
6 yıl ceza yattım fakat yurt dışına çıkamıyorum hükmüm yada cezamda yok bu işleri bilen bir avukat onerilmesini istiyorum bana ulaşabilirseniz avukat olarak çok güzel olur okuyanlara ulaşan avukatlara teşekkür ederim 05317424315
6 yıl ceza yattım fakat yurt dışına çıkamıyorum hükmüm yada cezamda yok bu işleri bilen bir avukat onerilmesini istiyorum bana ulaşabilirseniz
avukat olarak çok güzel olur okuyanlara ulaşan avukatlara teşekkür ederim 05317424315
ülke çıkışı sorgulama
Yurt dışı yasak ne zaman bitdini nasıl öğrenebilirim bilirim
Hükümlüyüm. Elan sartlı tahliye durumdayım. Hak ederek tahliye 08.05.2023 tarihinde bitecektir. Mahkeme tarafından verilen yurtdışı yasağı kararını kaldırtmak istiyorum. Nasıl bir dilekçe vermem gerekiyor.
Efendim ben aylevi. Neden ler yüzün den kipriza gitmem gerek ama yurtdışı yazagim var bun nasıl kaldirta bilirim
Merhaba ben açık ceza evinden izinli bir vatandasim hiç mahkum olarak yatmadan bana direk covid 19 izni verdiler ve ben yurt dışında çalışmak için vize basvurusu yapmıştım vizem onaylandı benim için gümrük de bı dikinti cikarmi
Yurt dışı yasağı ne kadar sürer
Merhaba, 1 ağustos 2023 de denetimli serbestlik başlayacak fakat bunun yanı sıra benim yurt dışı çıkış yasağım hakkında bilgi edinmek istiyorum, denetim süresince gerekli dilekçeyi verirsem çıkış yasağımı kaldırabilir miyiz?
Merhaba. Terör örgütüne üye olma suçundan adli kontrol ile tahliye edildildim. Dava devam ediyor. Ayda bir imza ve yur dışına çıkma yasağı konuldu. 3 yıl geçince imza kontrolü kaldırıldı. Yurt dışı yasağı devam etmekte. Adli kontrol kararının üzerinden 4 yıldan fazla zaman geçti. Yurt dışı yasağını kaldırmanın imkanı varmıdır.
Silahlı terör örgütüne üye olmak suçundan 7.5 yıl ceza aldım. Cezanın yatarını bitirerek 2022 Ekim ayında tahliye oldum. Yurtdışı çıkış yasağımın olup olmadığını nasıl öğrenebilirim? e-devletten sadece belge sorgulama çıkıyor karşıma.
Yurtdaşi yasagim varmi
Yurtdaşi yasagim varmi
Selamunaleykum .Ben Türkmenistan rayatiyim bana yurt disi yasak koyuldu hali hezirde dosya açik durumda ( yargitayda) .Memleketime gitmek istiyorum 4 cocuk babasiyim .hekimin verdigi karar ile disari çiktim .denetimdeyim adli kontrol imza kalkdi.ikamet iznim zamanida bitti heryerde polis çeviriyor 20 gun yabanci şubada tutdular.nasil yapabilirim ikamet izni yok yurt disi yasak var .bir yol gosterbilirmisiniz .Serdar saygilarimla
Merhaba Begüm hanım. Ben kapalı cezaevinde cezanın 3/2 bitirip kosullu saliverilmeyle tahliye oldum. Benim yurt dışına çıkma yasagim varmı?
Merhaba kolay gelsin benim yurt dışı yasağım var kaldırmam lazım ne yapmam gerekli cezayı aldığım ilde değilim bide
2008 yılında ceza aldım.Hukumlu olarak cezamı bitirdim.Bana verilen 100000 tl para cezasinida 2017 yilinda adliyeye ödedim…Ceza mahkemesi yargılama da yurt dışına çıkış yasağı koymuştu…Acaba bu yasak kalkmıştır veya ne yapmam gerekir..Cunku çalışmak için yurtdisina gitmem gerekiyo..Bu konuda ki yorumunuzu alabilirmiyim
5yila dayanıyor meskene tecavuz gibi kuruma saldırı yapılmıştı mahkeme vs itiraz edilmiş degalarca her iki taraf içinde itirazlar malum bu durum içinde ne yapılabilir benim şahsıma istinaden yurtdışı yasağım olabilirmi acaba
Slm mahkemem yok tutuklama yok şikayt yok oasaportuma gerekcesiz tetbir koymuslar 1 yil oldu gidmedigim kurum kalmadi cevap dahi verilmiyoo
Yurt dışı yasağı mahkeme kararı belgesini nasıl alınır
Yurt dışı yasağı mahkeme kararı belgesini nasıl alınır . Ağır ceza mahkemesi tarafından düze
nlenen
Dosya durumu Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na itiraz dilekçesini verildi sonuç beklemekde
2 yıl 6 ay hapis cezası muddetnamesi alan şahıs yurtdışına çıkabilir mi? Acil
Benim yurt disi yasagim 7 yila girdi hala kalkmadi .kanunen ne zaman kalkar.01 08 2016 yasak konmustu.dosya yargitayda 2 yildir bekliyor.kendiliginden kalkarmi.tesekkur ederim
Merhaba 06.2019 da adlı kontrol ve yurt disi yasağı verildi mahkeme de soruşturma için pandemi dolayısıyla imza bitti fakat yurt dışı yasağı hala devam ediyormu yoksa kaldirilmismirir
1 yıl denedim serbestlik kararı çıkmış maddi imkanlardan yurt dışında altın madeninde işe başlamam gerekiyor ancak yurt dışı yasağı konmuş kalkarmı
Merhaba hocam
Ocak 8 de denetim sertbesligim bitiyor yurtdışı yasagimi nasıl kaldirtabilirim yardımcı olursanız sevinirim
İyi günler benim eşimin dewam eden cezası var 8yil geldi cezası ama kesinleşmemis cezası denetim serbestlik gidiyordu düzenli kasim ayında Yunanistan kadar giti sinirdişi edildi şuanda nöbetçi mahkemeye içeri atti edirnede cezaevinde gerekçesi yurtdışı ihlali yaptığı için bunun için acaba kaç ay veya yıl ceza alır bana Bi cevap yazarsanız çok duacı olurum
Bana biza zaman geçti 7 ay Istanbul da çalışıyor ama hiç sıkıntı yok ama viza zaman geçti bana yakalandı sonra memlekete gonderiçem otubus ???
Benim dosya bölge mahkemede temize yolladım yurtdışı yasagi göremedim nasıl görünüyor
Merhaba iyi çalışmalar diliyorum benim suç isledigimden dolayı ceza evine girdim çıktım adli kontrol verildi şimdi evlenip yurt dışına çıkmak istiyorum ama denetimim olduğundan dolayı evlenemiyorum denetimi kaldırma gibi bir imkanım varmı koşullu salıverilme tarihini beklemek zorunda mıyım denetim planını tamamlamam gerekmektemi teşekkürler
Ayda bir denetlemem var cezam beş yıldan az olduğu için ve şimdi yurt dışına çalışmaya gidecem benin ne yapmam lazım sıkıntı olmasın diye teşekkür ederim
Hangi hangi hak ihlaline giriyoracaba
Danimarka’da 10 sene kaldım Danimarkalı bayanla evliyim
2 tane suçlarimdan 4 ay hapis cezası aldım ve 2 ayını ceza olarak yatiracaklar artı 6 sene Danimarka’da girme yasa verdiler ama ben şu an türkiyeye geldim bu cezayı yatmamak için zaten beni gönderecekler diye türkiyeye geldim ve cezayida yatmak isdemiyorum bu ceza yüzünden 1 seneyi geçmeyen suçları türkiye diş ülkeye vermiyormuş acaba doğrumu bana yardımcı olun
Ben 2014 yılında gòçmen kaçakcılıgı olayında sorumlulugum olmamasîna ragmen tutuklandım bu olayda alabora olan teknede 8 kişi hayatını kaybetmiş olaydan 10 gün sonra gözaltına alındım ve tutuklandım hem taksirle ölüme sebep olmakdan hemde göçmen kaçakcılıgına karışmakda 2 ayrı davada yargılandım 10 ay tutklu kaldım ve adli kontrol şartî
ile tahliye oldum yargılama sonunda taksirle ölüme sebep olmak suçundan beraat ettim gòçmen kaçakcılıgına karışmak suçlamasî dan 4 yıl 2 ay ceza aldım savcî kararı temyiz etti yargıtay davayı bozdu ve 5 sanık dan 3 kişi bende dahil olasî kast la ölüme sebep olmakla yargılanmamızı istiyor sanıklar dan tamamı nın ifadesi alınamadıgı için 3 yıldır dava görülemiyor ve yaklaşık 10 yıldır yurt dışı yasagım devam etmekde itiraz etmemize ragmen yasagı kaldırmadı izmir 12. Agır ceza mahkemesi kaldırmadı ne yapmam gerekir teşekkür ederim
Begüm hnm merhaba benim denetimli serbestlik imzam vardı bitti mahkemem devam ediyor ama yurt dışı yasagim kalkmismidir son mahkemem 6 .ayda
Iyi günler benim bir sorum olacakti. Benim eniṣtemin yurt diṣi yasaği vardi kaldirildi ama sisteme hala yasak görünüyor 2 hafta oldu kalkmadi sistemden. Bu durumda hemen kalkmasi icin neler yapilabilir?
Tesekkürler
Merhaba Gürel hanım, size bir konuda danışmak istiyorum. Ben 2 yıl önce yasal olarak Hırvatistan’a geldim iş için ve şirket pasaportuma el koydu. Ve kimse yardımcı olmadı. Konsolosluk bana sadece geçici bir pasaport verdi bende onunla Almanya’ya geldim. iltica başvurusu yaptım Şimdi burada yaşıyorum ama burada ki bölge yönetimi Gerekli sebeplerim olmadığını söylüyor ve Türkiye’ye geri dönmemi istiyor. Ama burada tanıştığım alman bir iş veren Aile burada kalmam için yardımcı oluyor. Eğer zorla beni Türkiye ye geri gönderirlerse iltica başvurusu yaptığım için bana yurt dışı yasağı koyulabilir mi.?
Ve Türkiye’de bir suçum yok.
Yurtdışı çıkış yasagini birden çok mahkeme koyabilir mi? Yoksa sadece bir mahkeme koyduğunda diğerleri kaldırır mı?
Uyap ta dosya durumu kapalı gözüküyor sa ve bunun neden kapandığını bilmiyoruz bu halde yurt dışı yasağım geçersiz mi oluyor?kendiliğinden kalkıyormu?
Merhaba
Ateşli silah yakalat yurtdışı
Yasağı kaç ay sürüyor ve ben
Ne yapabilirim bununla ilgili
Vermiş olduğunuz bilgiler için çok teşekkür ederim
Dava dosya varken, mahkeme 4 ağır ceza randevu, edevlete adli kontrol – yurt dışı çıkma yasağı görünmüyor, sonradan koyulabilirmi? Yada birisi yada syle şikayet etse savcıya sonradan koyulabilir birşey mi? Yoksa karar çoktan verildimi suça göre? Yani göstermiyorsa yoktur çıkış ceza dimi?