İnternetin hayatımıza girmesiyle işlerimizi kolaylıkla halledebilmekle beraber istediğimiz bir bilgiye rahatlıkla ulaşabiliyoruz. Dünya nüfusunun büyük bir çoğunluğu artık bütün işlerini internet üzerinden yürütebilecek hale gelmiştir. Tabi bununla beraber gün geçtikçe internet de farklı yenilikleri beraberinde getirmektedir. Bu yeniliklerden bir tanesinin sosyal medya olduğu tartışmaya kapalı bir husustur. Günümüzde neredeyse herkes bu platformları kullanmaktadır.

Günümüzde insanların sosyal medya platformunu kullanmalarındaki en büyük sebeplerden birisi sosyal medyanın insanlara sağladığı kolaylıklardır. İnsanlar istediği kişiyle, istediği zaman konuşabilir hale gelmiştir.

Sosyal medyanın gelişmesi ile birlikte insanlar artık sosyal medyayı gelir elde etme amacıyla da kullanmaktadır. Bu vesileyle güncel bir meslek olarak karşımıza çıkan halk arasında “Influencer” olarak bildiğimiz hukuki adı Sosyal Medya Etkileyicisi olarak adlandırılan bir meslek dalı hayatımızda yer edinmiş durumda.

Sosyal medya etkileyicisi hukuki olarak, sosyal medya hesabı üzerinden kendisine veya reklam verene ait bir mal veya hizmetin satışını ya da kiralanmasını sağlamak, hedef kitleyi oluşturanları bilgilendirmek veya ikna etmek amacıyla pazarlama iletişiminde bulunan kişi olarak tanımlanmaktadır. Sosyal medya etkileyicisi tüm bu pazarlama, reklam ya da kiralanma gibi ticari işlemleri yaparken elbette belirli hukuki kurallara göre yapmalıdır. Ancak günümüzde belirli takipçisi ve kitlesi olan herkes gerek alışveriş linki koyarak gerekse tanıtım yaparak kazanç sağlamaya çalışıyor. Sayısı giderek artan bu kişilerin denetlenmesi ve belirli düzen içerisinde olması için pek tabi yeni düzenlemeler yapıldı.

Sosyal medya etkileyicileri yaptıkları paylaşımlarda, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’ a,  Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’ne   ve Sosyal Medya Etkileyicileri Tarafından Yapılan Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Hakkında Kılavuz’a uygun davranmak zorundadırlar. 

Örneğin, sosyal medya etkileyicisi Instagram hikaye kısmında ya da gönderi kısmında paylaştığı içerik içerisinde reklam veren bir marka, şirket ya da işletme etiketine yer veriyorsa, ilgili KILAVUZ’da yer alan 7, 8, 9 ve 10.  maddeler gereği mutlaka “reklam”, “işbirliği” gibi ibarelere veya ilgili maddelerde yer alan ibarelerden en az birine yer vermek zorundadır. Bu tür etiketlere yer verilmemesi durumunda bu durum  “örtülü reklam” olarak değerlendirilir ve her türlü iletişim aracında sesli, yazılı ve görsel olarak örtülü reklam yapmak yasak olduğu için cezai işleme tabii tutulur. Bunlarla birlikte sosyal medya etkileyicisi, kendisi kullanmadığı, deneyimlemediği bir ürünü kendisi kullanmış gibi tanıtım yapıp reklam verirse de hukuka aykırı bir tutum sergilemiş olmaktadır. Sosyal medya etkileyicisi ürün tanıtımı, reklam veya ortaklığa bağlı paylaşım yaptığında tüm bunlara dikkat etmelidir. Aksi takdirde bu durum Ticaret Bakanlığı tarafından tespit edilip idari para cezası ve/veya reklam durdurma yasağı gibi yaptırımlar söz konusu olabiliyor.

Av. Begüm GÜREL ( LL.M.) ve Hukuk Fakültesi öğrencisi Buğra GÜNDAY